De drie wijzen uit het Oosten zijn nieuwsgierige mensen! Zo nieuwsgierig dat ze er veel voor over hebben om ook te willen vinden, want dat is stap twee. Veel mensen blijven in de eerste nieuwsgierigheid steken. Het is zoals we Kerstmis en Nieuwjaar vieren: fijne dagen, soms hier en daar wat trubbelig, en dan gaat het gewone leven weer zijn gang.
Zeker aanstaande maandag wanneer het nieuwe jaar weer full speed verder gaat. Wij zijn geraakt door dat Kindje Jezus in de kribbe, door de herders die een goede boodschap hebben gehord van de engelen: vrede op aarde en in de mensen een welbehagen. Vertederend.
Ook het verhaal van vandaag is vertederend. Wijzen uit het oosten die kostbare geschenken brengen zoals die grote vrachtwagen van de Postcodeloterij. En heel die straat in Bethlehem zou in rep en roer moeten zijn. Echter: er is daar slechts een stal… Die herders hoeven maar de hoek om voor hun kraamvisite. De drie koningen zijn langer onderweg, nieuwsgierig om te vinden. En wat vinden ze: een jong stel – Maria en Jozef – die net een kindje hebben gekregen. In feite een doorsneegebeuren.
Maar… er hing iets in de lucht. Er zijn verhalen. Mensen geven elkaar verhalen door over dat er misschien, wellicht, iemand geboren kan worden die eindelijk wat adem geeft, een nieuwe wind, een nieuw geest laat waaien. We hebben zo’n verhaal gehoord in de eerste lezing: ‘Sta op, laat het licht u beschijnen!’ Velen halen dan hun schouders op: dat zal wel. Gelukkig zijn er ook mensen die wel die verhalen oppikken, ze aan elkaar doorvertellen. Zoals wij hier in deze kerk. Het verhaal van profeten die vertellen dat je nooit bij de pakken moet neerzitten, dat God je voldoende kracht zal geven om de uitdagingen in je bestaan aan te gaan, dat er mensen zijn, dat er een gemeenschap is, van betrokken mannen en vrouwen waarop je kunt terugvallen. Dat is bijzonder. Ik hoor nog koning Willem Alexander in zijn kerstboodschap zeggen dat het moeilijker wordt om elkaar in het dagelijks leven te ontmoeten: kerk, kantoor, café, sportclub, school verliezen de verbindende functie steeds meer. Hij betreurt dat. Doen wij ook. Verbonden leven is toch rijker dan eenzaamheid?
De drie wijzen uit het oosten brengen ons hier samen. Zij zien een jong stel met een kindje en dankzij de verhalen die de ronde doen, zij doorzien de situatie. Hier gebeurt iets nieuws! Vrede op aarde zal starten als er in een stal een geboorte plaatsvindt, als er onvoorwaardelijke liefde gebeurt, als Maria en Jozef met de kleine Jezus verantwoordelijk zijn voor de toekomst, niet alleen hun eigen toekomst maar ook de toekomst van dat visioen van de profeten. De drie wijzen ontdekken dat God zich met mensen blijft bemoeien, hen blijft inspireren en bezielen. Er gaat een nieuwe wind waaien, begrijpen de wijzen uit het oosten.
Ook vandaag? Dat is wel de vraag. Ik denk dat velen van ons mooie dagen hebben gehad, Zoals het Brabants Dagblad schrijft, begint na die eerste uitloopweek van Kerstmis en Nieuwjaar, nu het echte nieuwe jaar. Er zijn al goede voornemens gesneuveld, denk ik. Het feest van Driekoningen dat we vandaag vieren, wil ons stimuleren om de boodschap van Kerstmis te laten landen waar we aan de slag gaan: kantoor, café, sportclub, school, zei onze koning. Mensen verbinden, dan komen bij mij twee betekenissen op: kwetsuren verbinden, dus pijn verzachten en werken aan een gezonde naaste, en als tweede mensen aan elkaar verbinden, niet alleen door naar een nieuwjaarsreceptie te gaan, maar ook de olie aan te brengen waar de radertjes van een organisatie wat stroef lopen. En wat dit feest van Driekoningen mij ook nog zegt? De nieuwsgierigheid gaande houden en me inspannen om in beweging te blijven. Nieuwsgierig naar hoe we samen innovatief kunnen zijn, hoe we kunnen uitstijgen boven een klimaat van als jij aardig bent voor mij dan pas ben ik aardig voor jou, en anders laat je me koud. De drie wijzen uit het oosten zijn nieuwsgierig en beginnen met het aanbieden van geschenken. Dat verandert niet alleen de situatie van dat arme jonge stel in de stal, dat verandert ook het hart van die drie wijzen. Zij laten hun geschenken achter: goud, wierook en mirre. En… ze gaan rijker weg. Hun hart is veranderd. Ook het onze?
Joost Jansen, Abdij van Berne