overweging op 6 december 2015
Ik kan me nog van thuis herinneren dat op 6 december wij – zes jonge kinderen – gespannen afwachtten wanneer we de huiskamer mochten betreden om op de rijk gevulde tafel af te stormen.
Dat waren nog eens tijden…Het is nu een warme herinnering.
Wat blijft is dat ik geleerd heb om uit te kijken naar iets bijzonders. Ook heb ik geleerd om op elkaar te wachten en niet onmiddellijk de cadeaus op te eisen. Dus om wat weerhoudend te zijn. Ik denk dat dit leerproces bij mij (bij ons?) nog steeds gaande is… En u herkent het ongetwijfeld.
De weerhoudendheid, dat wachten, oefenen we ook in de advent, die weken op weg naar Kerstmis. Het is een mooie tijd waarin iedere zondag zijn eigen boodschap afgeeft. Vorige week: kijk goed naar wat er in onze dagen – naast alle verschrikkingen - aan hoopvolle tekenen geboden worden. Vandaag, op deze tweede halteplaats, wordt ons gevraagd om ook aan die verwachting te werken. Iemand naar wie je uitkijkt komt niet zomaar. Hij of zij moet welkom zijn. Hij of zij moet ook willen. Het blijft altijd een vrije keuze. God wil wel onder ons wonnen, dat heeft Hij eeuwenlang in verhalen en in mensen laten zien. Hij moet echter ook welkom zijn bij ons. Wij kunnen de komst van God ook belemmeren! Hoe? Door de boel dicht te timmeren. Wij timmeren alles dicht wanneer we alleen maar kijken naar wat IK met Sinterklaas krijg, wat IK binnen kan halen en dat het niet meer gaat om een feest samen. Wij timmeren alles dicht als we wel voor een humane opvang van vluchtelingen zijn maar dan NIET in ons dorp. Wij timmeren alles dicht als we op radio en televisie louter op amusementsprogramma’s afstemmen en nooit onze interesse naar serieuze informatie laten uitgaan.
Mensen die hardop roepen dat het allemaal moet veranderen, dat het vreedzamer moet in onze wereld, die zouden de wegen tot vrede, tot ontmoeting wat moeten effenen. Als er allemaal obstakels op de weg liggen, dan bereik je elkaar niet. Daarom wordt die Johannes de Doper als een voorloper van Jezus gezien. Een stem van de roepende in de woestijn… In een barre streek staat die Johannes maar te roepen, wie hoort zijn stem? Wie luistert naar hem? Wie luistert vandaag naar de stem van mensen die oproepen om wat aan het klimaat te doen? Ze zijn al een hele week bezig in Parijs. Wie hoort een paus Franciscus roepen als hij barmhartigheid promoot als antwoord op de haat die overal in de wereld heerst? Want met meer bommen op IS vergroot je slechts de diepgewortelde haat tegen de moderne wereld. Wie hoort die stem van al die hedendaagse profeten? Want dat zijn ze wel!
Natuurlijk horen wij wat ze zeggen. Wij zijn van goede wil. Maar we denken dat we zo weinig er aan kunnen doen. We hebben toch geen invloed op het wereldgebeuren? Dat betwijfel ik. Grote veranderingen ontstaan altijd als er ergens een mens opstaat die meent dat het anders moet en dan begint. Medestanders, tochtgenoten: ze komen er als het een vruchtbaar idee is. Dat kleine begin was er bij die Johannes die maar begonnen is aan de Jordaan. Dat kleine begin verwachten wij met Kerstmis als Jezus geboren wordt in een stal te Betlehem. Dat kleine begin is er als er een paar mensen hier in HDL een zorgcoöperatie starten. Zo simpel is het. Maar iemand moet wel beginnen.
Ben ik die iemand? Zijn wij die iemanden? Als we ons allemaal eens de vraag stellen: waar denk ik geregeld aan en kom ik niet aan toe. Ik zou – eigenlijk (!) – haar moeten bezoeken, maar ik kom er niet toe. Ik blijft steeds steken bij wat hij me toen gezegd heeft en nu durf ik niet meer met hem te praten. Ik voel dat het me goed doet hier in de kerk te zitten, waarom kom ik er dan zo weinig? Er zijn obstakels in ons bestaan die we zelf kunnen oplossen.
Een begaanbare weg wordt ons aangeboden: de weg van barmhartigheid. Op die weg laat je je hart spreken. Op die weg zet je redeneringen opzij en kies je voor mildheid in je omgang met anderen. Ook dan gebeuren er onverwachte dingen, net zo onverwacht als soms met het feest van Sinterklaas. Maar ze gebeuren wel, als wij tenminste durven verwachten, als we open blijven staan voor die langzame komst van Gods aanwezigheid onder ons…
Joost Jansen, pastor
