Er zijn mannen en er zijn vrouwen. Vandaag zijn er ook vele variaties tussen deze twee mogelijkheden van mens-zijn. We gebruiken meer en meer de uitdrukking LHTB. Het is vaak wat ingewikkeld en toch willen we iedere mens in zijn waarde laten, in zijn/haar geaardheid, die nog kan veranderen in de ontwikkeling van hun man-zijn, hun-vrouw-zijn, hun bi-zijn, hun transgender zijn, enz.
Het wordt er allemaal niet eenvoudiger op met alle mogelijkheden, vandaag.
En dan krijgen we zo’n eerste lezing, zo’n evangelie. Man en vrouw schiep de Heer God de mens. Waarom niet een mono-variant? Waarom gelijk een tweetal? Tegen de eenzaamheid, hoor ik. Maar er zijn vandaag toch ook veel eenzame mensen? Meer dan 40% van de bevolking heb ik onlangs gehoord. Ik zal beter moeten luisteren naar die Bijbelse Boodschap. Waarom de mens in tweevoud? Volgens mij gaat het om het accepteren van een tegenover, het accepteren van iemand die anders is dan jij bent, met wie je verbonden wilt raken en blijven. ‘Daarom zal de man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw en samen één vlees worden’, staat er in het evangelie.
Dus niet zomaar twee verschillende mensen die op een paar specifieke kenmerken na op elkaar lijken. Het gaat om erkenning van de ander, het gaat om ontmoeting. En dan begint het hele spel, met vreugde en met verdriet, met successen en met mislukkingen. Dan begint het hele proces van ‘trouwen’, nu in de betekenis van in trouw aan elkaar leven. Of het nu hetero, homo, lesbisch, bi is en welke variant dan ook, het gaat om het accepteren van de ander als ander, het gaat om elkaar op te bouwen. Dat is, denk ik, de bedoeling van de Schepper en Jezus herhaalt het nog maar eens en legt er een schepje bovenop.
Want hoe mooi het ook allemaal bedoeld is, de realiteit is kwetsbaarder. Ongeveer 40 % van de gehuwden scheidt. In sommige regio’s is het zelfs al 50 %. Met alle complicaties van dien en de gevolgen voor de kinderen wanneer die er zijn. Ik wil er geen oordeel over vellen. Ik ga ervan uit dat wanner twee mensen het avontuur aangaan van een huwelijk, zij dat gewetensvol en uit liefde doen. En toch loopt het soms anders. Vaak zoekt men oorzaken buiten zichzelf. Dat kan. Niemand verbiedt het je. Maar waarom niet eerst terugkeren naar je eigen hart? Heb ik er zelf alles aan gedaan om de verbondenheid te onderhouden, zoals men ook plantjes goed moet verzorgen. Geregeld water geven, niet te veel, niet te weinig. Ook de hoeveelheid licht is belangrijk. En af en toe wat Pokon. En het gesprek…
Niet voor niets plaatst Jezus het kind in het midden. Hij zegent het kind en omarmt het. Ik ken iemand die nogal gespannen is en geregeld met zijn vuist tegen zijn voorhoofd slaat. Dat is agressie. Zo reageert hij zijn spanning af. Niet de meest vruchtbare manier. Ik probeer hem te leren om wanneer de neiging opkomt, zijn vuist te kussen. Liefde plaatsen tegenover agressie. Komt dit niet veel vaker voor in allerlei soorten relaties die onder spanning komen te staan? Daar waar mensen zich van elkaar verwijderen, maar het kan ook binnen organisaties, tussen volkeren. Er is maar één weg terug: de ander in de ogen kijken en erkennen dat hij anders is, terwijl je toch zoveel gemeen hebt met hem of met haar.
Je hoeft voor dit alles niet getrouwd te zijn. De ontmoeting, het er zijn voor de ander, het vreemde van die ander accepteren en er aan groeien, speelt overal. Het speelt tussen mensen, in de gezinnen, op school, op het werk, het verenigingsleven. Het speelt ook op internationaal vlak tussen landen en culturen. Om een moslim te begrijpen die nog maar weinig met de westerse wereld in contact is gekomen, is lastig. Hij denkt dat wij allemaal ‘van het padje zijn geraakt’. En wij denken het van hem. Je huis, je land verlaten en je hechten aan een ander – dat staat er in de Bijbel – het is een uitdaging. Het kan ook veel vreugde en vruchtbaarheid geven. Want wanneer je echt een ander ontmoet, en zeker als hij of zij echt anders is, weet je nooit waar het eindigt. Maar de weg is wel de moeite waard. En die weg kan je veel geluk brengen. Herkennen jullie dit?
Joost Jansen, Abdij van Berne
